Vandaag de dag is de didgeridoo bekend over heel de wereld. Een Amerikaanse astronaut bespeelde zelfs een plastic variant in de ruimte. Maar oorspronkelijk kwam de didgeridoo niet in heel Australië voor. Wetenschappers kunnen niet één bepaalde oorsprong duiden maar er wordt algemeen aangenomen dat voor de Europeanen kwamen, het instrument alleen voorkwam in de zogenoemde Top End van het continent; van Noordwest Australië aan de oostzijde van de Golf van Carpenteria (inclusief Groote Eylandt) en in Cape York, in het noorden van Queensland. De meeste geleerden en ook veel Aboriginals zijn het erover eens dat de didgeridoo pas gedurende de laatste 200 jaar buiten die regio bekend werd. Yolŋu hebben zo hun eigen verhalen over het ontstaan van het instrument.

Djambawa Marawili over zijn reizen in de vroege jaren ’70 van de vorige eeuw, toen hij buiten de Top End geen didgeridoo’s tegenkwam. Maar volgens hem beschouwde iedereen een didgeridoo zoals een boomerang.

Australië is een populaire bestemming voor toeristen en de confrontatie met de didgeridoo is daar haast onvermijdelijk; je ziet ze in souvenirwinkels en bij straatoptredens. Enige tientallen jaren was het instrument nog een rariteit in eigen land, tegenwoordig is het het symbool van Australië, door blank en zwart geadopteerd. Het kenmerkende geluid wordt gebruikt in televisiereclames over heel de wereld om de cultuur van Australië te promoten, of het nu handelt om bier of auto’s.

De Yolŋu clans uit Noordoost Arnhem Land zijn slechts een paar van de velen die het instrument voor duizenden jaren hebben gebruikt. Ze beschouwen het als hun geboorterecht. Yolŋu accepteren het feit dat de didgeridoo wereldfaam heeft verworven en zij hebben niet de behoefte om dit te veranderen, maar koesteren wel sterk de wens om erkend en gerespecteerd te worden als de traditionele eigenaars van de didgeridoo.

,,De yiḏaki is nooit het nationale instrument geweest en zal dat ook nooit zijn.”

Galarrwuy Yunupiŋu
Gumatj stamhoofd
Garma Festival Yiḏaki Forum, Augustus 2004