Hard Tongue Didgeridoo: Exercises in Northeast Arnhem Land Yidaki Style
Anders dan voorgaand yiḏaki lesmateriaal, leert deze CD je geen Yolŋu songs, maar Yolŋu technieken, zodat je de tongbewegingen kunt oefenen dankzij de heldere instructies en tekeningen en door de eenvoudig te herhalen oefeningen. Zodra je door hebt hoe je de tongbewegingen moet ‘lezen’, wordt het veel eenvoudiger om Yolŋu yiḏaki muziek te doorgronden, aan te leren en te spelen. Vervolgens kun je zelf nieuwe muziek verzinnen met de technieken van de oorspronkelijke eigenaren van dit instrument als basis.

The Mulka Archives
Het Mulka Project multimedia centrum in Yirrkala bestaat sinds 2007 en brengt onder meer DVD’s en CD’s op de markt waaronder de fantastische Mulka Archives serie met opnames van traditioneel songmateriaal. Tot nog toe zijn er zeven limited edition CD’s verschenen van nieuwe manikay en één dubbel-CD met daarop opnames uit de jaren 1952-’53.

Djalu’ Gurruwiwi & family – Gawurr Manikay CD / Yidaki Festa 2005 DVD
Deze DVD is waarschijnlijk het allereerste in de handel verkrijgbare product met daarop zowel song als dans, uitgevoerd door Djalu’ en zijn familie, opgenomen tijdens een optreden in Tokyo, Japan in 2005. Op de begeleidende CD staat hetzelfde concert in audio plus een bonustrack van een opname door de Japanse organisator die op bezoek was bij Djalu’ en diens broer, zanger Gurritjiri’, in Gunyaŋara’.

The Yothu Yindi Foundation Contemporary Masters Series
Deze serie omvat 2 les-CD’s van Djalu’ Gurruwiwi en zijn zoon Larry, 3 CD’s vol Yolŋu songs en 1 CD met muziek van omringende volken, behorende tot een andere culturele groep. De les-CD’s zijn vanzelfsprekend interessant maar het is van belang om niet alleen de solo yiḏaki te horen, maar ook het instrument zoals het in context wordt gebruikt. Alle opnames werden verricht in een professionele studio in Arnhem Land. Op de CD’s staan o.a.:

• Djalu geeft les in en speelt yidaki (volumes 1 & 2)
• Waluka (met zang van Gurritjiri Gurruwiwi en zijn broer Djalu’ op yiḏaki)
• Gobulu (met zang van Galarrwuy Yunupingu en Malŋay Yunupiŋu op yiḏaki)
• Mamba (met zang van Ralkurru Marika en Malŋay en Narripapa Yunupiŋu op yiḏaki)
• Nhundhirribala (muziek uit het zuidoosten van Arnhem Land, met zang van Mungayana Nhundhirribala en Yadu Numamurdirdi op lhambilgbilg/yiḏaki)

Yothu Yindi – Homeland Movement / Tribal Voice / Freedom / Birrku=a: Wild Honey / One Blood / Garma
Er zijn genoeg didgeridoo-spelers te vinden in de wereld die ooit zijn begonnen met spelen nadat ze de rockband Yothu Yindi hadden gehoord. En als ze zelf al didgeridoo speelden, waren ze wellicht wel door de band beïnvloed. Elk van de vele yiḏaki spelers die bij de band hebben gespeeld zijn zeer getalenteerd en werden telkens gekozen uit een breed netwerk van muzikanten. Milkayŋu Munuŋgurr, bandlid van het eerste uur, is wel de bekendste. Maar anderen die met de band hebben opgenomen en opgetreden zijn: Makuma Yunupiŋu, Bunimbirr Marika, Yomunu Yunupiŋu, Gapanbulu Yunupiŋu, Malŋay Yunupiŋu, Nicky Yunupiŋu en Rrawun Maymuru. Op alle Yothu Yindi CD’s – behalve ‘Garma’ – staan tenminste 4 traditionele Yolŋu songs tussen het rock en pop materiaal. Het debuutalbum ‘Homeland Movement’ bevat het meest traditionele muziek aaneensluitend zonder een rocknummer ertussendoor (niet dat we je niet aanraden alles van de band te beluisteren! 🙂 ).

Songs from the Northern Territory
Deze 5-CD set is een geweldige collectie van opnames uit de vroege jaren ’60 door ethnomusicoloog Alice Moyle. Het vertegenwoordigt muziek van de gehele regio bovenin de Northern Territory, waaronder vele Aboriginal groepen. Je hoort dus heel goed hoe de speelstijlen van elkaar verschillen. Vaders, grootvaders en overgrootvaders van de huidige Miwatj en Laynha inwoners, waaronder de Yolŋu zanger, Galarrwuy Yunupiŋu, zijn present op volumes 3 en 4. De kwaliteit van de opnames is weliswaar niet zo goed als die van hedendaagse studio-opnames maar toch is het horen spelen van oude mannen in hun natuurlijke habitat van onschatbare waarde. Deze CD’s zijn geproduceerd door het Australian Institute of Aboriginal and Torres Strait Islander Studies. Dit item is officieel geheel uitverkocht maar is niet ondenkbaar dat er her en der nog exemplaren te vinden zijn.

George Rrurrambu Burarrwaŋa & Warumpi Band
Go Bush! / Big Name, No Blankets / Too Much Humbug / Nerrbu Message
Warumpi Band heeft zijn plek in de geschiedenis veiliggesteld door de release van de eerste rocksong in een Aboriginal taal. Ook de optredens met Euro-Australiër singer-songwriter Neil Murray getuigen van een vroege verbroedering door de kunst. Frontman George Rrurrambu is een Gumatj man, geboren in Galiwin’ku in noordoost Arnhem Land. Op elk album staan folk, rock, en reggae songs in het Engels en in Aboriginal talen, sommige met yiḏaki. Op Rrurrambu’s latere solo-album Nerrbu Message staat voornamelijk reggae in het Engels en in Gumatj met een enkele yiḏaki/zang duet en een wonderschone versie van het Warumpi Bandnummer “My Island Home” in Gumatj. De band is al een tijdje uit elkaar en Rrurrambu heeft geen eigen website maar op internet staat genoeg informatie over de artiesten en de CD’s zijn goed verkrijgbaar.

Saltwater Band – Gapu Damurruŋ’ / Djarridjarri
Deze prijswinnende Yolŋu groep uit Galiwin’ku wordt wel beschouwd als de nieuwe Yothu Yindi. Eén van de voornaamste singer-songwriters is Gurrumul Yunupiŋu, die ook een tijd een lid was van Yothu Yindi. Ook deze nieuwe band zingt in een mix van Engels en Yolŋu talen en op hun albums staan ook enkele traditionele yiḏaki/zang nummers. De band heeft weliswaar geen eigen website maar info over de band en waar de CD’s verkrijgbaar zijn is goed op internet te vinden.

www.manikay.com
Deze Amerikaanse website geeft toegang tot een database en geluidsdocumenten van veel out of print opnames van Aboriginal muziek van heel Arnhem Land. Een schat aan materiaal dat hoogstwaarschijnlijk nergens anders meer te vinden is.

Skinnyfish Music – www.skinnyfishmusic.com.au
Een prima website die wordt beheerd in de Northern Territory en daarmee dicht op het vuur zit van CD-materiaal van zowel traditionele als wat modernere Aboriginal muziek. Skinnyfish brengt zelf ook muziek uit en is daarnaast manager van bands van de meer afgelegen gebieden. Op die manier krijgen ook deze Aboriginals meer kansen om hun talenten te tonen.